PENGGUNAAN MYKAD DAN IMPLIKASINYA TERHADAP PERLINDUNGAN PRIVASI RAKYAT DI MALAYSIA

Author / Penulis: Besari Md Daud

---

Abstrak (Bahasa Melayu)

Transformasi digital dalam pentadbiran awam telah memperluaskan penggunaan sistem pengenalan nasional sebagai instrumen pengesahan identiti. Di Malaysia, MyKad semakin digunakan dalam pelbagai urusan yang melangkaui fungsi asalnya sebagai dokumen pengenalan diri. Artikel ini bertujuan menganalisis implikasi peluasan penggunaan MyKad terhadap perlindungan privasi rakyat dari perspektif tadbir urus digital dan hak individu. Kajian ini menggunakan pendekatan konseptual berasaskan analisis dokumen dan kajian literatur berkaitan perlindungan data peribadi. Perbincangan mendapati bahawa peluasan fungsi MyKad tanpa kerangka kawal selia yang jelas berpotensi menjejaskan prinsip peminimuman data, meningkatkan risiko kebocoran maklumat serta menghakis kepercayaan awam. Oleh itu, artikel ini menegaskan keperluan dasar perlindungan data yang lebih komprehensif dan seimbang bagi memastikan kecekapan pentadbiran selari dengan perlindungan hak privasi rakyat.

Kata kunci: MyKad, privasi data, tadbir urus digital, pengenalan nasional, perlindungan data peribadi

Abstract (English)

Digital transformation in public administration has expanded the role of national identification systems as instruments of identity verification. In Malaysia, MyKad is increasingly utilised across various transactions beyond its original function as a personal identification document. This article analyses the implications of the expanded use of MyKad on citizens’ privacy from the perspective of digital governance and individual rights. Using a conceptual approach based on document analysis and relevant literature on personal data protection, the discussion highlights that the expansion of MyKad usage without a clear regulatory framework may undermine data minimisation principles, increase the risk of data breaches, and erode public trust. Therefore, this article emphasises the need for a more comprehensive and balanced data protection policy to ensure administrative efficiency aligns with the protection of citizens’ privacy rights.

Keywords: MyKad, data privacy, digital governance, national identification, personal data protection

---

1. Pengenalan

Pendigitalan sektor awam merupakan elemen penting dalam usaha meningkatkan kecekapan penyampaian perkhidmatan kerajaan. Sistem pengenalan nasional seperti MyKad berfungsi sebagai asas pengurusan identiti warganegara dan akses kepada perkhidmatan awam. Namun, dalam konteks semasa, penggunaan MyKad telah diperluaskan kepada pelbagai urusan bukan teras termasuk transaksi komersial dan perkhidmatan harian. Peluasan ini menimbulkan persoalan mengenai kesesuaian dasar, had penggunaan serta implikasinya terhadap hak privasi individu dalam kerangka tadbir urus demokratik.

2. Metodologi Kajian

Kajian ini menggunakan pendekatan kualitatif berbentuk konseptual melalui analisis dokumen dan kajian literatur. Sumber data terdiri daripada dokumen dasar berkaitan sistem pengenalan nasional, Akta Perlindungan Data Peribadi 2010, laporan institusi awam seperti MAMPU dan MyDigital, serta karya akademik berkaitan privasi, pengawasan dan tadbir urus digital. Analisis tematik digunakan bagi mengenal pasti isu utama berkaitan peluasan fungsi MyKad dan implikasinya terhadap perlindungan privasi rakyat.

3. Peluasan Fungsi MyKad dan Prinsip Perlindungan Data

Prinsip perlindungan data moden menekankan konsep peminimuman data, iaitu pengumpulan maklumat peribadi hanya setakat yang diperlukan bagi tujuan tertentu dan sah. Setiap penggunaan MyKad berpotensi menghasilkan data transaksi seperti masa, lokasi dan jenis urusan. Apabila data ini dikumpulkan secara berterusan, ia boleh membentuk profil tingkah laku individu. Peluasan fungsi MyKad tanpa garis panduan yang jelas mengenai tujuan, tempoh penyimpanan dan akses data berisiko bercanggah dengan prinsip perlindungan data peribadi.

4. Keselamatan Data dan Tadbir Urus Digital

Keselamatan data merupakan komponen utama dalam tadbir urus digital yang berkesan. Kebocoran data bukan sahaja berpunca daripada kelemahan teknikal, tetapi juga daripada kelemahan struktur tadbir urus dan ketiadaan mekanisme akauntabiliti yang berkesan. Dalam konteks Malaysia, insiden kebocoran data peribadi yang pernah berlaku menimbulkan kebimbangan terhadap tahap perlindungan maklumat rakyat. Kebergantungan kepada MyKad sebagai sumber data utama memerlukan dasar keselamatan yang lebih menyeluruh dan telus.

5. Implikasi Dasar Terhadap Hak Privasi Individu

Penggunaan MyKad secara meluas sering dijustifikasikan atas alasan keselamatan dan kecekapan pentadbiran. Namun, literatur mengenai masyarakat pengawasan menunjukkan bahawa normalisasi pemantauan berlebihan boleh menghakis kebebasan individu secara beransur-ansur. Pendekatan dasar yang terlalu umum dan invasif berisiko menjejaskan hak privasi rakyat serta mewujudkan ketidakseimbangan antara kepentingan negara dan kebebasan individu.

6. Kesimpulan

Peluasan penggunaan MyKad mencerminkan cabaran utama dalam tadbir urus digital sektor awam, iaitu menyeimbangkan kecekapan pentadbiran dengan perlindungan hak privasi rakyat. Tanpa kerangka perundangan yang kukuh, ketelusan pengurusan data dan mekanisme akauntabiliti yang berkesan, penggunaan sistem pengenalan nasional secara meluas berpotensi menjejaskan kepercayaan awam. Oleh itu, penggubalan dasar berasaskan prinsip perlindungan data, etika digital dan hak asasi adalah penting bagi memastikan pembangunan teknologi negara selari dengan nilai kebebasan dan maruah individu.

---

Rujukan

• European Union. (2016). General Data Protection Regulation (GDPR). Official Journal of the European Union.
• Lyon, D. (2018). The Culture of Surveillance: Watching as a Way of Life. Polity Press.
• Solove, D. J. (2021). Understanding Privacy (2nd ed.). Harvard University Press.
• Westin, A. F. (1967). Privacy and Freedom. Atheneum.
• Malaysia. (2010). Akta Perlindungan Data Peribadi 2010. Percetakan Nasional Malaysia.
• MAMPU. (2022). Garis Panduan Tadbir Urus Data Digital Malaysia. Putrajaya: Jabatan Ketua Pengarah Perkhidmatan Awam.
• MyDigital. (2023). Pelan Strategik Transformasi Digital Nasional Malaysia 2021–2025. Kuala Lumpur: Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan Malaysia (MAMPU).